De hoon van rechts is haar deel, maar trans Spanje draagt Irene Montero op handen

Irene Montero, de Spaanse minister van Gelijkheid, in een plenaire vergadering in het Congres van Afgevaardigden op 15 februari 2023 in Madrid.Beeld Europa Press via Getty Ze is de heldin van trans personen en voerde het menstruatieverlof in, maar vergaloppeerde zich aan een wet die zedendelinquenten vervroegd op vrije voeten stelt. Wie is Irene Montero, het gezicht van de progressieve politiek in Spanje? Dat de grootste kwaliteit van Irene Montero (35) ook haar valkuil is, kwam zelden zo duidelijk naar voren als vorige week. Op donderdag vierde de Spaanse minister van Gelijkheid de invoering van haar transgenderwet, waardoor trans personen vanaf 16 jaar voortaan hun wettelijke geslacht kunnen wijzigen zonder tussenkomst van een arts. Coalitiegenoten hadden Montero onder druk gezet om haar wet af te zwakken, maar zij hield voet bij stuk en won de interne strijd. Haar beloning waren de tranen van de trans personen die in het Spaanse Congres de historische stemming bijwoonden. Maar op dezelfde dag – en met dezelfde ijzerenheinigheid – bleef Montero dwarsliggen over een andere emblematische wet van haar hand: de ‘alleen-ja-is-ja-wet’, die zedendelicten harder moest bestraffen. Die wet pakt desastreus uit: door een juridisch lek in de wettekst hebben al meer dan vijfhonderd zedendelinquenten met succes een strafverlaging bedongen. Toch weigert Montero in te stemmen met een reparatievoorstel vanuit haar eigen regering. Het fiasco, een klap in het gezicht van de slachtoffers, zou niet háár schuld zijn, maar dat van rechters die in hun machismo haar wet verkeerd uitleggen. Geliefd doelwit van rechts In Spanje is sinds januari 2020 misschien wel de meest progressieve regering van Europa aan de macht, en Irene María Montero Gil is een van haar architecten. Als minister van Gelijkheid namens het uiterst linkse Unidas Podemos, de kleinere partner in een coalitie met de sociaal-democratische PSOE, zette Montero haar handtekening onder een reeks vooruitstrevende wetten die tot ver over de grens zijn opgevallen, en die afrekenen met het (achterhaalde) beeld van Spanje als sociaal conservatief land. Haar grootste triomf behaalde Montero afgelopen donderdag, toen zij met de transwet meer medisch-ethische vernieuwingen door het parlement wist te loodsen. Zo hebben 16- en 17-jarigen geen toestemming van hun ouders meer nodig om een abortus te ondergaan. Ook voerde Spanje als eerste Europese land het menstruatieverlof in, dat vrouwen het recht geeft om zich (op kosten van de staat) ziek te melden bij heftige menstruatiepijn. Montero – intelligent, goedgebekt, jong, onbuigzaam en provocatief – trekt veel vuur van rechts-conservatieven en onlinetrollen. Zij zien in haar de verpersoonlijking van een doorgeslagen linkse beweging die het land in recordtempo naar de gallemiezen helpt. Vaak wordt geïnsinueerd dat ze haar politieke succes niet te danken heeft aan zichzelf, maar aan haar relatie met Pablo Iglesias (44), oprichter en jarenlang partijleider van Podemos. Montero heeft geen vieze handen van het werk, ‘maar een mond vol zweren’ van het bevredigen van Iglesias, zei de conservatieve burgemeester van het dorpje Villar de Cañas in februari nog. In verlegenheid door villa Eén ding zullen zelfs haar grootste critici moeten toegeven: Irene Montero is ideologisch koersvast. Al op haar zestiende is ze ervan overtuigd dat haar land drastisch op de schop moet, getuige haar aansluiting bij de jeugdafdeling van de Communistische Partij. Als Spanje door de kredietcrisis in 2011 ook in een sociaal-economische crisis terechtkomt, en het centrale plein Puerta del Sol in haar eigen Madrid een maand lang wordt bezet door demonstranten – de voorloper van de wereldwijde Occupybeweging – stort ook Montero zich in het straatprotest. Drie jaar later verschijnt Podemos (‘We kunnen’) op het politieke toneel. Oprichter Iglesias, een universitair docent, presenteert zijn partij als de erfgenaam van de 15 mei-beweging, zoals de protesten uit 2011 bekend zijn komen te staan. Podemos pleit voor een radicale herverdeling van de welvaart en directe burgerinspraak. Bij haar eerste landelijke verkiezingen in 2015 sleept de partij meteen 20 procent van de stemmen binnen. Montero, die vanaf het prille begin bij Podemos betrokken is, mag zich met 27 jaar Congreslid noemen. Haar ster rijst snel: in 2017 wordt ze woordvoerder van haar fractie, een prestigieuze functie in de Spaanse politiek. In dezelfde periode begint ze een relatie met Iglesias, met wie ze drie kinderen krijgt en voortaan samen de koers van Podemos bepaalt. Het powerkoppel komt in opspraak na de aankoop van een villa met zwembad in de bergen buiten Madrid, hét zinnebeeld van de economische scheefgroei die Podemos stelt te bestrijden. Politieke toekomst onzeker Iglesias en Montero overleven een vertrouwensstemming en consolideren zo hun macht, maar hun geloofwaardigheid bij de kiezer is gebutst. Dat Montero na jaren van lelijke persoonlijke aanvallen niet meer lijkt open te staan voor kritiek die alleszins redelijk is, blijkt ook uit haar omgang met de chaos rond de alleen-ja-is-ja-wet. Haar maandenlange weigering om aan haar geesteskind te morrelen, heeft ertoe geleid dat coalitiepartner PSOE nu de steun van politiek rechts overweegt om te redden wat er te redden valt. Montero’s directe politieke toekomst is ongewis. Ondanks het progressieve imago van de regering vertoont het merk Podemos slijtage. Alleen de radicaalste linkse kiezer lijkt zich nog bij de partij thuis te voelen. De kans is groot dat Podemos onderdeel wordt van een nieuw project van een populaire collega-minister van Montero, Yolanda Díaz. Zij bepleit een linkse politiek zonder ophef en crispación (harde confrontatie), en bouwt onder de naam Sumar (‘Samenvoegen’) aan een nieuwe beweging. In ruil voor de deelname van Podemos in dat project eisen Montero en haar man flinke inspraak. Zonder hun steun en die van hun achterban zal een andere linkse beweging weinig kans maken, gaf Iglesias in november een duidelijke waarschuwing af. ‘Podemos dient gerespecteerd te worden.’ ![]() Montero rondde met hoge cijfers een studie psychologie af en kreeg de mogelijkheid om promotieonderzoek te doen aan de Amerikaanse universiteit Harvard. Ze liet het aanbod lopen om zich op Podemos te kunnen richten. Als woordvoerder in het Congres noemde ze zichzelf portavoza, een zelfverzonnen vrouwelijke variatie op het Spaanse woord voor woordvoerder, portavoz. Met 31 jaar werd ze in 2020 de op een na jongste minister in de geschiedenis van Spanje. De enige vrouw die (enkele maanden) jonger was, ging haar in 2008 voor als minister van Gelijkheid. de Volkskrant
|
Tags: transgender,, Irene Montero, Spanje, menstruatieverlof
Comments powered by CComment